Een van de voornaamste instrumentale muzikale vormen is ongetwijfeld de sonate. De formele betekenis van het begrip “sonate”, dat afgeleid is van het Italiaanse woord “sonare” (“klinken” of “spelen”), is in de loop der jaren flink veranderd. Meer informatie over de ontwikkeling van de sonate en een groot aanbod van de barok tot nu vind je hier!
Het begrip “sonate” ontstond in de tweede helft van de 16e eeuw en werd gebruikt voor verschillende vormen van instrumentale composities voor twee of meer instrumenten. Zo zou er beter onderscheid gemaakt kunnen worden tussen deze stukken en solowerken voor toetsinstrumenten, of stukken met zang, zoals cantates.
De baroksonate onderscheidt zich vooral van de klassieke sonate door het grotere aantal delen (vier of meer), waarbij snelle en langzame tempi zich regelmatig afwisselen. De baroksonate kan ruwweg in twee vormen worden onderverdeeld:
Sonata da camera (“Kamersonate”) – deze vorm heeft een licht danskarakter en is de voorloper van de barokke danssuite.
Sonata da chiesa (“Kerksonate”) – is in de regel vierdelig, waarbij elk deel afwisselend langzaam of snel is. De delen zijn niet gebaseerd op dansritmes
Afhankelijk van de grootte van de bezetting kunnen baroksonates verder onderverdeeld worden in solosonates voor één instrument (meestal viool) en basso continuo en triosonates voor twee solo-instrumenten en basso continuo.
Een bekende componist van sonates is de Italiaan Arcangelo Corelli (1653 - 1713). Zowel de sonata da chiesas van Corelli als de sonata da cameras van Corelli zijn tegenwoordig nog altijd zeer geliefd bij zowel muzikanten als publiek.
Tussen de 17e en de 18e eeuw ontwikkelde de sonata da chiesa zich langzaam tot een vorm die tegenwoordig bekend staat als Napolitaanse ouverture, waarbij het inleidende langzame deel verdween en een driedelige vorm ontstond die qua tempostructuur van de verschillende delen (snel-langzaam-snel) niet alleen een basis vormde voor de klassieke sonate, maar ook voor veel andere muzikale vormen.
De Italiaanse componist Domenico Scarlatti (1685 - 1757) leverde in deze tijd een belangrijke bijdrage aan het formele ontstaan van de sonate. De sonates van Scarlatti werden over het algemeen geschreven in de oude sonatevorm: een eendelige compositie met twee contrasterende thema’s.
Tijdens het classicisme (1750- 1800) ontwikkelde de sonate zich verder. In deze tijd werd het begrip “sonate” hoofdzakelijk voor pianosonates, of sonates voor een solo-instrument met pianobegeleiding gebruikt. In de basis bestaat een klassieke sonate uit drie (soms vier) delen, waarbij het eerste (snelle) deel in de “sonatevorm” geschreven is; het tweede deel een langzaam karakter heeft en het derde deel in de regel weer snel is en allerlei muzikale vormen kan aannemen.
In een vierdelige sonate wordt doorgaans voor het laatste deel nog een dans in de vorm van een menuet of scherzo toegevoegd. De grootste bloeiperiode voor de sonate kwam voort uit de werken van drie componisten van de (eerste) Weense school: Joseph Haydn, Wolfgang Amadeus Mozart en Ludwig van Beethoven. Een van de meest bekende sonates uit deze tijd is de Mondscheinsonate van Beethoven
voor: 2 trombones (bes) [tenorhoorns]
Speelpartituur, losse partijen
Artikelnr.: 648001
Violine und Cembalo oder Klavier
voor: STREICH- UND ZUPFINSTRUMENTE VIOLINE VIOLINE UND KLAVIER
Artikelnr.: 194207
voor: 2 altblokfluiten (duo)
Speelpartituur
Artikelnr.: 475746
pour flûte traversière et Bc facsimile
voor: Dwarsfluit, basso continuo
Partituur (facsimile)
Artikelnr.: 664454
Bärenreiter Urtext
voor: Piano
Bladmuziek (Urtext)
Artikelnr.: 674549
BWV 1001 - 1006
voor: Altviool
Bladmuziek
Artikelnr.: 257451
Edition Schott
voor: Cello, piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 742532
(Facsimile)
voor: Viool, basso continuo
Bladmuziek (facsimile)
Artikelnr.: 363787
für Viola da gamba (Viola) und Cembalo
voor: Viola da gamba [altviool], klavecimbel [piano]
Piano-partituur, solopartijen
Artikelnr.: 116781
L'arte del flauto
voor: Dwarsfluit, basso continuo
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 419191
voor: Dwarsfluit, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 394552
voor: Piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 227863
voor: Viool, piano [klavecimbel]
Piano-uittreksel
Artikelnr.: 1020848
voor: Gitaar
Bladmuziek
Artikelnr.: 639008
Heft 2: Sechs Sonaten op. 5, sechs Sonaten op. 6
voor: Viool, gitaar
Artikelnr.: 186350
voor: Viool, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 585816
A Due Cori 52
voor: 7 INST (SSATBBB)
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 371259
Allowed reprint
voor: Piano 4-handig
Speelpartituur
Artikelnr.: 1202598
voor: Alt-Blockflöte (Flöte, Violine, Oboe) und Basso continuo; Violoncello (Viola da gamba) ad libitum
Artikelnr.: 420870
voor: Cembalo oder Klavier 4-händig
Artikelnr.: 289053
voor: Viool, basso continuo
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 630906
voor: Viool, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 445836
voor: 3 gitaren
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 781159
voor: Piccolo, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 1659556
voor: Flöte und obligates Cembalo oder Flöte, Violine und Basso continuo
Artikelnr.: 1701661
voor: Alt-Blockflöte (Violine, Flöte) und Basso continuo; Violoncello/Viola da gamba ad libitum
Artikelnr.: 1701227
voor: Piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 1701167
voor: Cello, piano
Artikelnr.: 279338
Bärenreiter Urtext
voor: Dwarsfluit, basso continuo
Pianopartituur, solopartij (Urtext)
Artikelnr.: 1582652
Brüsseler Sammlung
voor: Dwarsfluit, basso continuo
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 781179
voor: 2 dwarsfluiten, piano
Pianopartituur, partijen
Artikelnr.: 165592
aus "Méthode de Clarinette"
Edition Schott
voor: Klarinet, piano
Losse partij(en)
Artikelnr.: 355057
Original für Violine und Klavier
voor: Cello, piano
Losse partij(en)
Artikelnr.: 466790
Barocksonaten in Bearbeitung
für Altsaxophon und Basso continuo
voor: Altsaxofoon (es), basso continuo
Losse partij Altsaxofoon, 2 Playback-CDs
Artikelnr.: 661456
Il Flauto Traverso
voor: Dwarsfluit, basso continuo
Losse partij(en)
Artikelnr.: 393395
voor: 2 dwarsfluiten (duo)
Speelpartituur
Artikelnr.: 165581
Sonaten 1-3
voor: Dwarsfluit, basso continuo [piano]
Pianopartituur, losse partij Basso continuo
Artikelnr.: 203258
voor: ABFL (FL/VL) GIT
Artikelnr.: 215950
voor: Klarinet, viool
Speelpartituur
Artikelnr.: 133710
Edition Schott
voor: Altblokfluit, basso continuo
Losse partij(en)
Artikelnr.: 420832
Musica Rara
voor: Dwarsfluit, basso continuo
Partituur, 2 speelpartituren
Artikelnr.: 414252
voor: Viool, cello
2 losse partijen
Artikelnr.: 129252
voor: Klarinet (bes)
Losse partij, playback-CD
Artikelnr.: 247499
voor: Piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 778708
Urtextausgabe
voor: Cello, piano
Partituur (Urtext)
Artikelnr.: 796779
Op. 74
voor: Piano 4-handig
Bladmuziek
Artikelnr.: 1027111
voor: Viool, cello, piano (piano trio)
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 474372
Contempore
voor: Sopraanblokfluit
Artikelnr.: 190005