Een van de voornaamste instrumentale muzikale vormen is ongetwijfeld de sonate. De formele betekenis van het begrip “sonate”, dat afgeleid is van het Italiaanse woord “sonare” (“klinken” of “spelen”), is in de loop der jaren flink veranderd. Meer informatie over de ontwikkeling van de sonate en een groot aanbod van de barok tot nu vind je hier!
Het begrip “sonate” ontstond in de tweede helft van de 16e eeuw en werd gebruikt voor verschillende vormen van instrumentale composities voor twee of meer instrumenten. Zo zou er beter onderscheid gemaakt kunnen worden tussen deze stukken en solowerken voor toetsinstrumenten, of stukken met zang, zoals cantates.
De baroksonate onderscheidt zich vooral van de klassieke sonate door het grotere aantal delen (vier of meer), waarbij snelle en langzame tempi zich regelmatig afwisselen. De baroksonate kan ruwweg in twee vormen worden onderverdeeld:
Sonata da camera (“Kamersonate”) – deze vorm heeft een licht danskarakter en is de voorloper van de barokke danssuite.
Sonata da chiesa (“Kerksonate”) – is in de regel vierdelig, waarbij elk deel afwisselend langzaam of snel is. De delen zijn niet gebaseerd op dansritmes
Afhankelijk van de grootte van de bezetting kunnen baroksonates verder onderverdeeld worden in solosonates voor één instrument (meestal viool) en basso continuo en triosonates voor twee solo-instrumenten en basso continuo.
Een bekende componist van sonates is de Italiaan Arcangelo Corelli (1653 - 1713). Zowel de sonata da chiesas van Corelli als de sonata da cameras van Corelli zijn tegenwoordig nog altijd zeer geliefd bij zowel muzikanten als publiek.
Tussen de 17e en de 18e eeuw ontwikkelde de sonata da chiesa zich langzaam tot een vorm die tegenwoordig bekend staat als Napolitaanse ouverture, waarbij het inleidende langzame deel verdween en een driedelige vorm ontstond die qua tempostructuur van de verschillende delen (snel-langzaam-snel) niet alleen een basis vormde voor de klassieke sonate, maar ook voor veel andere muzikale vormen.
De Italiaanse componist Domenico Scarlatti (1685 - 1757) leverde in deze tijd een belangrijke bijdrage aan het formele ontstaan van de sonate. De sonates van Scarlatti werden over het algemeen geschreven in de oude sonatevorm: een eendelige compositie met twee contrasterende thema’s.
Tijdens het classicisme (1750- 1800) ontwikkelde de sonate zich verder. In deze tijd werd het begrip “sonate” hoofdzakelijk voor pianosonates, of sonates voor een solo-instrument met pianobegeleiding gebruikt. In de basis bestaat een klassieke sonate uit drie (soms vier) delen, waarbij het eerste (snelle) deel in de “sonatevorm” geschreven is; het tweede deel een langzaam karakter heeft en het derde deel in de regel weer snel is en allerlei muzikale vormen kan aannemen.
In een vierdelige sonate wordt doorgaans voor het laatste deel nog een dans in de vorm van een menuet of scherzo toegevoegd. De grootste bloeiperiode voor de sonate kwam voort uit de werken van drie componisten van de (eerste) Weense school: Joseph Haydn, Wolfgang Amadeus Mozart en Ludwig van Beethoven. Een van de meest bekende sonates uit deze tijd is de Mondscheinsonate van Beethoven
Klassik
voor: Klarinet, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 133575
voor: Dwarsfluit, piano
Artikelnr.: 130748
für 1 Melodie-Instrument und Gitarre
voor: Fluit, gitaar
Artikelnr.: 130430
voor: Tuba, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 656899
voor: Piano [klavecimbel]
Bladmuziek
Artikelnr.: 4741
für drei Violen da Gamba oder zwei Violen da Gamba und Basso continuo
Nr. 4-6
voor: 3 viole da gamba
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 674288
Prüfungsliteratur
voor: Harp
Bladmuziek
Artikelnr.: 100868
K. 87 (Longo 33)
voor: Klavecimbel [piano]
Bladmuziek
Artikelnr.: 3966
voor: Hobo, klarinet, fagot
Partituur, partijenset
Artikelnr.: 492337
voor: Dwarsfluit, basso continuo
Artikelnr.: 247824
Bärenreiter Urtext
voor: Piano
Bladmuziek (Urtext)
Artikelnr.: 677886
voor: Mandoline und Basso continuo
Artikelnr.: 553750
Band 1 Nr.1-3 (Bc ausgesetzt)
Camera flauto Amadeus 255
voor: 2 altblokfluiten, basso continuo
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 661900
op. 101
voor: Piano
Artikelnr.: 464265
voor: Fluit, viool, basso continuo
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 471373
Sonaten 1-3
voor: Altblokfluit [viool], basso continuo
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 418211
voor: Viool, piano
Artikelnr.: 360608
voor: 2 contrabassen
Speelpartituur
Artikelnr.: 394599
RV 59
voor: Sopraanblokfluit, basso continuo
Artikelnr.: 355719
Edition Schott
voor: Altblokfluit, basso continuo
Bladmuziek
Artikelnr.: 754200
Nr. 7 - 10op. 1
voor: 3 altblokfluiten
Speelpartituur
Artikelnr.: 420968
voor: Dwarsfluit, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 198846
voor: Piano
Bladmuziek (Urtext)
Artikelnr.: 401344
Laudate Dominum In Chordis Et Organo
voor: 2 TRP 2 VL 3 VDG (POS) BC
Partituur
Artikelnr.: 193030
op. 7
voor: Klavecimbel [piano]
Artikelnr.: 342435
[CD: Continuo-Begleitung zur Solostimme Violine]
MusicPartner - Klassik zum Mitspielen
voor: Viool
CD
Artikelnr.: 186628
In der Bearbeitung für Trompete und Orgel
voor: Trompet (c/d), orgel
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 350458
für Altblockflöte und B.c. (komplett) (volledig)
voor: Altblokfluit, basso continuo
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 226333
für zwei Altblockflöten und Basso Continuo
voor: 2 altblokfluiten, basso continuo
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 421179
for Solo Double Bass
voor: Contrabas
Bladmuziek
Artikelnr.: 675159
Camera Flauto Amadeus 116
voor: Dwarsfluit, basso continuo
Artikelnr.: 156517
Organ Works in 9 Volumes
Edition Peters Green Series
voor: Orgel
Bladmuziek
Artikelnr.: 360095
Wiener Urtext Edition
voor: Piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 608998
für Violine und Klavier
voor: Viool, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 676666
No. 1-3
voor: Altblokfluit [fluit], basso continuo
Bladmuziek
Artikelnr.: 749689
nach der Ausgabe der Violin-Solowerke von R. Schumann
voor: Dwarsfluit
Artikelnr.: 130775
voor: Piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 359498
Schott Student Edition - Repertoire
voor: Violoncello und Klavier (2. Violoncello)
Bladmuziek
Artikelnr.: 743169
The Bartók Performing Editions-Instruktive Ausgaben von Béla Bártok
voor: Piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 771806
op. 6
voor: Piano 4-handig
Bladmuziek
Artikelnr.: 755423
Neuausgabe nach dem Urtext
Edition Schott
voor: Viool, basso continuo
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 351283
Bärenreiter Urtext
voor: Piano
Bladmuziek (Urtext)
Artikelnr.: 116552
Woodwind
voor: Dwarsfluit, piano
Bladmuziek, online audio
Artikelnr.: 614927
voor: Cello, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 283673
voor: Cello, basso continuo
Artikelnr.: 493561
HWV 361, 368, 370
voor: Viool, basso continuo
Pianopartituur, partijen
Artikelnr.: 378720
Clara Schumann Edition
revised and with fingerings by Wilhelm Kempff
voor: Piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 284325
voor: Cello, piano
Partituur
Artikelnr.: 340342